Przetłuszczanie się włosów: przyczyny, konsekwencje i sposoby radzenia sobie z problemem
Autor wpisu: Anna Janaszek, psycholog, trycholog Gdynia
Przetłuszczanie się skóry głowy to problem, z którym boryka się wiele osób. Zbyt szybkie przetłuszczanie się włosów może wpływać na komfort codziennego funkcjonowania i powodować frustrację. Artykuł zawiera informację, dlaczego włosy się przetłuszczają, jakie są główne przyczyny nadmiernego wydzielania sebum oraz jakie kroki można podjąć, aby zmniejszyć ten problem.
Rola gruczołu łojowego
Gruczoł łojowy to mały, ale niezwykle istotny element naszej skóry, który odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia zarówno skóry, jak i włosów. Jego głównym zadaniem jest produkcja sebum, czyli substancji tłuszczowej, która pełni funkcje ochronne. Sebum tworzy na powierzchni skóry barierę, która chroni nas przed bakteriami, drobnoustrojami, zakażeniami oraz nadmiernym przesuszeniem.
Cykl życia gruczołu łojowego
Aktywność gruczołu łojowego nie jest stała i zmienia się na różnych etapach naszego życia. Najwyższą aktywność obserwujemy około pół roku po narodzinach, kiedy to skóra dziecka jest szczególnie narażona na działanie środowiska zewnętrznego. Następnie, w miarę dorastania, produkcja sebum stopniowo spada, by ponownie wzrosnąć w okresie dojrzewania. To właśnie wtedy, w wyniku zmian hormonalnych, wiele osób po raz pierwszy doświadcza problemów związanych z przetłuszczaniem się włosów. Po 40-50 roku życia aktywność gruczołów łojowych ponownie się obniża.
Kiedy przetłuszczanie się skóry głowy staje się problemem?
Przetłuszczanie się włosów jest naturalnym procesem, jednak problem pojawia się, gdy gruczoły łojowe zaczynają pracować nadmiernie. Włosy stają się wtedy tłuste, obciążone i wymagają ponownego umycia już po kilku godzinach od ostatniego mycia. Nadmierna produkcja sebum może prowadzić nie tylko do estetycznych niedogodności, ale także do poważniejszych problemów, takich jak rozwój łupieżu, stany zapalne skóry głowy, a w skrajnych przypadkach – nawet wypadanie włosów.
Przyczyny nadmiernego przetłuszczania się skóry głowy
Nadmierna praca gruczołów łojowych może być spowodowana wieloma czynnikami, w tym zarówno wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi. Oto najczęstsze przyczyny przetłuszczania się włosów:
- Stres: W dzisiejszym świecie stres stał się powszechnym problemem, który nie tylko wpływa na nasze samopoczucie, ale także na stan skóry i włosów. Stres uruchamia szereg reakcji hormonalnych w organizmie, które mogą prowadzić do nadmiernej produkcji sebum. Warto zauważyć, że długotrwały stres może być czynnikiem przyspieszającym proces łysienia, co jeszcze bardziej podkreśla potrzebę radzenia sobie z nim.
- Nieprawidłowy poziom androgenów: Hormony, a szczególnie androgeny, mają ogromny wpływ na funkcjonowanie gruczołów łojowych. Wysoki poziom androgenów może prowadzić do nadmiernego wydzielania sebum, co z kolei powoduje przetłuszczanie się skóry i włosów. Zaburzenia hormonalne często występują w okresie dojrzewania, ale mogą również dotykać dorosłych.
- Niedobór cynku: Cynk jest pierwiastkiem niezbędnym dla zdrowia skóry i włosów. Odpowiada on za podziały komórkowe i wpływa na regulację produkcji sebum. Niedobór cynku może prowadzić do zaburzeń pracy gruczołów łojowych, a tym samym do nadmiernego przetłuszczania się włosów.
- Przesadne oczyszczanie: Paradoksalnie, zbyt częste i agresywne mycie skóry głowy może przynieść odwrotny skutek do zamierzonego. Skóra, pozbawiona naturalnej warstwy ochronnej, zaczyna produkować więcej sebum w ramach mechanizmu obronnego.
- Łojotokowe zapalenie skóry: Jest to stan zapalny skóry głowy, który często wiąże się z nadmierną produkcją sebum i nadkażeniem drożdżakami. Łojotokowe zapalenie skóry wymaga specjalistycznego leczenia i może być powodem długotrwałych problemów z przetłuszczającymi się włosami.
- Złe odżywianie: Dieta bogata w tłuste, słodkie i przetworzone jedzenie może mieć negatywny wpływ na stan naszej skóry i włosów. Niezdrowe odżywianie sprzyja nadmiernej produkcji sebum, dlatego warto zwrócić uwagę na to, co jemy.
Jak radzić sobie z nadmiernym przetłuszczaniem się skóry głowy?
Jeśli zauważysz u siebie nadmierne przetłuszczanie się włosów, warto zastanowić się nad możliwymi przyczynami tego problemu i podjąć odpowiednie kroki w celu jego złagodzenia.
- Diagnostyka i leczenie: W przypadku podejrzenia problemów hormonalnych, takich jak zbyt wysoki poziom androgenów, pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza. Specjalista zleci odpowiednie badania i, jeśli to konieczne, wdroży leczenie farmakologiczne. Wczesna diagnoza i leczenie mogą znacząco poprawić stan skóry i włosów.
- Odpowiednia pielęgnacja: Wybór odpowiedniego szamponu to kluczowy element walki z przetłuszczającymi się włosami. Szampony normalizujące pracę gruczołów łojowych, zawierające składniki takie jak drzewo herbaciane, łopian czy czarna rzepa, mogą pomóc w zmniejszeniu produkcji sebum. Ważne jest unikanie produktów, które mogą pozostawiać tłusty film na skórze głowy, takich jak oleje, masła czy silikony.
- Zdrowe odżywianie: Dieta odgrywa ogromną rolę w utrzymaniu zdrowia włosów. Warto wprowadzić do swojej codziennej diety produkty bogate w cynk, witaminy z grupy B, a także unikać przetworzonej żywności, która może nasilać problemy z przetłuszczaniem się włosów.
- Redukcja stresu: Wprowadzenie technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, joga czy regularna aktywność fizyczna, może pomóc w obniżeniu poziomu stresu, co w dłuższej perspektywie może wpłynąć na zmniejszenie przetłuszczania się włosów.
- Unikanie produktów obciążających: Na rynku dostępne są różnorodne kosmetyki do włosów, które mogą być przyczyną nadmiernego przetłuszczania się skóry głowy. Produkty zawierające silikony, ciężkie oleje i masła mogą osadzać się na powierzchni skóry, tworząc nieprzepuszczalny film. W rezultacie gruczoły łojowe są zmuszone do intensywniejszej pracy, co prowadzi do jeszcze większej produkcji sebum.
Dlatego warto zwrócić uwagę na skład kosmetyków, które stosujesz. Wybieraj produkty, które są lekkie, nieobciążające i które zawierają naturalne składniki regulujące wydzielanie sebum. Wśród popularnych składników, które pomagają w walce z przetłuszczaniem się włosów, można wymienić:
- Ekstrakt z drzewa herbacianego – działa antybakteryjnie i przeciwzapalnie, a jednocześnie pomaga regulować pracę gruczołów łojowych.
- Łopian – znany ze swoich właściwości przeciwłupieżowych i regulujących wydzielanie sebum.
- Czarna rzepa – działa wzmacniająco na cebulki włosów i normalizuje pracę gruczołów łojowych.
- Regularne oczyszczanie skóry głowy: Skóra głowy, podobnie jak skóra twarzy, wymaga regularnego oczyszczania, aby usunąć nagromadzone zanieczyszczenia, martwe komórki naskórka oraz resztki produktów kosmetycznych. Jednak zbyt agresywne i częste oczyszczanie, jak już wcześniej wspomniano, może przynieść odwrotny skutek. Z tego powodu warto stosować delikatne peelingi do skóry głowy, które pomogą usunąć martwy naskórek i poprawić mikrokrążenie, bez naruszania naturalnej bariery ochronnej skóry.
Peelingi do skóry głowy powinny być stosowane raz na tydzień lub co dwa tygodnie, w zależności od indywidualnych potrzeb. Ważne jest, aby wybrać produkty, które są dostosowane do typu skóry głowy.
- Odpowiednie nawilżanie: Nawilżenie skóry głowy jest często pomijane, szczególnie w przypadku osób borykających się z nadmiernym przetłuszczaniem się włosów. Wydaje się, że tłusta skóra nie potrzebuje nawilżenia, ale jest to mit. Odpowiednie nawilżenie może pomóc w utrzymaniu równowagi hydrolipidowej skóry, co z kolei może ograniczyć nadprodukcję sebum.
- Właściwe suszenie włosów: Sposób, w jaki suszymy włosy, ma również wpływ na przetłuszczanie się skóry głowy. Gorące powietrze z suszarki może przesuszać skórę głowy, co prowadzi do zwiększenia produkcji sebum jako reakcji obronnej. Aby tego uniknąć, susz włosy letnim powietrzem lub pozostaw je do naturalnego wyschnięcia. Jeśli musisz używać suszarki, staraj się trzymać ją w odpowiedniej odległości od skóry głowy i nie używaj najwyższych ustawień temperatury.
- Zdrowy tryb życia: Nie można przecenić wpływu zdrowego trybu życia na stan włosów i skóry głowy. Regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i unikanie używek (takich jak alkohol i papierosy) mają ogromny wpływ na równowagę hormonalną, co z kolei wpływa na pracę gruczołów łojowych.
- Wizyta u trychologa: Jeśli mimo podjęcia wszystkich powyższych kroków problem nadmiernego przetłuszczania się włosów nie ustępuje, warto skonsultować się z trychologiem. Specjalista ten jest w stanie przeprowadzić szczegółowy wywiad, sprawdzić stan skóry głowy i włosów, a także zalecić odpowiednią terapię. Trycholog może wykonać trichoskopię, czyli badanie skóry głowy i włosów za pomocą specjalnego mikroskopu, co pozwala na dokładne określenie przyczyn problemu oraz dostosowanie indywidualnego planu pielęgnacyjnego.
- Zmiana nawyków: Niektóre codzienne nawyki mogą nieświadomie przyczyniać się do przetłuszczania się włosów. Na przykład częste dotykanie włosów, noszenie ciasnych nakryć głowy, czy spanie na brudnych poszewkach mogą wpływać na zwiększenie wydzielania sebum. Warto zwrócić uwagę na te detale i wprowadzić drobne zmiany, które mogą znacząco poprawić stan skóry głowy.
Podsumowanie
Nadmierne przetłuszczanie się włosów to problem, który dotyka wiele osób i może być źródłem frustracji oraz obniżenia pewności siebie. Kluczowe jest zrozumienie przyczyn tego zjawiska, które mogą być zarówno wewnętrzne (hormonalne), jak i zewnętrzne (związane z pielęgnacją, dietą czy stylem życia). Podjęcie odpowiednich kroków, takich jak diagnostyka, właściwa pielęgnacja, zmiana nawyków żywieniowych i stylu życia, może pomóc w skutecznym zarządzaniu problemem.
Pamiętaj, że każdy organizm jest inny, dlatego to, co działa u jednej osoby, niekoniecznie musi przynieść taki sam efekt u innej. W przypadku wątpliwości lub trudności w samodzielnym poradzeniu sobie z przetłuszczaniem się włosów, warto skonsultować się z trychologiem lub dermatologiem, którzy pomogą dobrać odpowiednie leczenie i pielęgnację, dostosowaną do indywidualnych potrzeb.
Autor wpisu:
Anna Janaszek
psycholog, trycholog Gdynia